ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕΝΔΡΟΦΥΤΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΟΥ

Ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος Σαλαμίνας «ΠΕΡΙΒΟΣ», στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του προτίθεται να εκτελέσει μια σειρά δενδροφυτεύσεων με απώτερο σκοπό την οικολογική και αισθητική βελτίωση κάποιων επιλεγμένων περιοχών στο νησί.
Η σκοπιμότητα της δράσης είναι η φύτευση περιοχών ώστε να αυξηθεί το ποσοστό του αστικού-προαστιακού πρασίνου. Η ύπαρξη αστικού πρασίνου είναι βασική παράμετρος της βελτίωσης της ποιότητας ζωής των κατοίκων μιας πόλης. Δίνει τη δυνατότητα αναψυχής, καλλιέργειας οικολογικής συνείδησης, βελτίωση της αισθητικής αντίληψης, αλλά και ανάπτυξης κοινωνικών σχέσεων καθώς καθιστά φιλικότερους και ελκυστικότερους τους ελεύθερους χώρους.
Η βασική σκέψη είναι να χρησιμοποιηθούν φυτά μεσογειακά, τα οποία εμφανίζουν πολλαπλά πλεονεκτήματα, καθώς :



εμφανίζουν τη μέγιστη προσαρμοστικότητα με αποτέλεσμα να απαιτούν τις ελάχιστες φροντίδες (πότισμα, λίπανση )
κινδυνεύουν λιγότερο από μολύνσεις και προσβολές και
δένουν αισθητικά καλύτερα με το Αττικό περιβάλλον.
Τέλος θα γίνει προσπάθεια για να δοθεί σε κάθε σημείο φύτευσης ένας ιδιαίτερος-θεματικός χαρακτήρας, διατηρώντας όμως ταυτόχρονα και την συνέχεια του συνόλου της περιοχής

ΠΕΡΙΟΧΗ
Η περιοχή που επιλέγει για αυτή τη φάση των εργασιών, είναι η παραλιακή ζώνη της πόλης της Σαλαμίνας. Η περιοχή επιλέχθηκε για τους εξής λόγους :
Αποτελεί κεντρικό σημείο του νησιού με έντονο ψυχαγωγικό χαρακτήρα για τους κατοίκους.
Η υπάρχουσα κατάσταση ως προς την φυτοκάλυψη δεν μπορεί να θεωρηθεί ιδανική.
Η συντριπτική πλειοψηφία των δένδρων είναι φοίνικες, που είτε έχουν ήδη καταστραφεί, είτε θα καταστραφούν στο εγγύς μέλλον.
Υπάρχει υποδομή για την συντήρηση (κυρίως τα ποτίσματα) καθώς και ευκολία προσέγγισης.
Η εν λόγω έκταση εκτείνεται σε μήκος 850 μέτρων από το αντλιοστάσιο (θέση Γ στο χάρτη) έως το ψητοπωλείο Δροσοπηγή (θέση Ζ) και αποτελεί τη Νότια ακτή της πόλης της Σαλαμίνας.

Συγκεκριμένα έχουν επιλεγεί τα εξής σημεία:

Α. Η πλατεία Ηρώων (θέση Α)
Β.Ο Κήπος μπροστά από το Κέντρο Νεότητας (θέση Β )
Γ. Ο περιβάλλον χώρος του αντλιοστασίου (θέση Γ )
Δ. Το Νότιο πεζοδρόμιο της ακτής Καραϊσκάκη από τη μεριά της θάλασσας (θέση Δ1 και Δ2)
Ε. Η διαχωριστική νησίδα της παραλιακής οδού. (θέση Ε )

Η περιοχή αποτελεί πόλο έλξης για μεγάλο αριθμό ανθρώπων, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες και παρέχει μια από τις λίγες δυνατότητες ανάπτυξης πρασίνου στην πόλη, η οποία χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλά ποσοστά δενδροκάλυψης.
Η περιοχή κλιματικά, κατατάσσεται στον ημίξηρο όροφο, με θερμό χειμώνα και μέση ελάχιστη θερμοκρασία ψυχρότερου μήνα >7 C . Το μέσο ετήσιο ύψος βροχής είναι 372,9 mm, η απολύτως μέγιστη θερμοκρασία που σημειώθηκε ήταν 48 με θερμότερο μήνα τον Ιούλιο ενώ η απολύτως χαμηλότερη θερμοκρασία ήταν –5 με ψυχρότερους μήνες τους Ιανουάριο Φεβρουάριο. Η ξηρή περίοδος αρχίζει από τα τέλη Μαρτίου και διαρκεί μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου. ( Τα στοιχεία προέρχονται από τον πλησιέστερο Μ.Σ Ελευσίνας)
Φυτοκοινωνιολογικά κατατάσσεται στη θερμομεσογειακή διάπλαση της Oleo-Ceratonion (ελιά-χαρουπιά) της Ανατολικής Μεσογείου. Στη ζώνη αυτή μπορούμε να συναντήσουμε τα εξής είδη : Pinus halepensis, (κοινή πεύκη) Pinus pinea (κουκουναριά) Olea europaea, Pistacia lentiscus, (σχίνος) Quercus coccifera (πουρνάρι), Juniperus s.p (άρκευθα) κ.α

ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Η κατάσταση όλης της παραλιακής ζώνης σε μεγάλο μέρος της παραπέμπει σε εγκατάλειψη. Στο παρελθόν είχαν γίνει φυτεύσεις στις οποίες όμως κυριαρχούσαν τα φοινικοειδή τα οποία πλέον έχουν προσβληθεί από το κόκκινο σκαθάρι με αποτέλεσμα να ξεραίνονται σταδιακά.

Συγκεκριμένα :
Α. Η πλατεία Ηρώων (θέση Α ) Περιλαμβάνει 5 παρτέρια συνολικής έκτασης 600τμ στα οποία υπάρχει πλήρης απουσία πρασίνου
Β. Ο Κήπος με το μνημείο στην έξοδο του Κέντρου νεότητας (θέση Β ) Περιλαμβάνει ένα παρτέρι 700 περίπου τμ το οποίο καλύπτεται από χλοοτάπητα, ενώ κάποια δένδρα που υπήρχαν (φοίνικες) έχουν νεκρωθεί
Γ. Ο περιβάλλον χώρος του αντλιοστασίου (θέση Γ ) έκτασης 2000 τμ. Παλαιότερα υπήρχε μια στοιχειώδης φυτοκάλυψη αλλά μετά την κατασκευή του αντλιοστασίου δεν αντικαταστήθηκε απλά καλύφθηκε η έκταση με χαλίκι.
Δ. Το Νότιο πεζοδρόμιο της ακτής Καραϊσκάκη από τη μεριά της θάλασσας (θέση Δ1 και Δ2 ) συνολικού μήκους 700 μέτρα. Η δενδροστοιχία των φοινίκων που υπάρχει έχει προσβληθεί από το κόκκινο σκαθάρι με αποτέλεσμα να ξεραίνονται σταδιακά τα φυτά.
Ε. Η διαχωριστική νησίδα της παραλιακής οδού. (θέση Ε ) μήκους 500 περίπου μέτρα και μέσου πλάτους 2 μέτρα. Καλύπτεται από κωνοφόρα και φοινικοειδή σε πολλά σημεία ενώ σε κάποια άλλα υπάρχει απουσία φυτών

ΦΥΤΕΥΣΕΙΣ

περιοχή Α. Η πλατεία Ηρώων θέλουμε να παρουσιάζει μια εικόνα που να υπογραμμίζει την ιστορικότητα και συμβολικότητα του χώρου. Επιλέγονται φυτά της ελληνικής φύσης συνδεδεμένα με την παράδοση και ιστορία μας (κυπαρίσσι, δάφνη, πεύκο, χαρουπιά, ελιά) Συνολικά 100 φυτά
περιοχή Β. Στα παρτέρια θα φυτευτούν σε επιλεγμένες θέσεις με φυτευτικό σύνδεσμο 2Χ2 (φίκος, κουκουναριά, κουτσουπιά, δάφνη ) Συνολικά 60 φυτά.
περιοχή Γ. Ο περιβάλλον χώρος του αντλιοστασίου γειτνιάζει με χώρους οι οποίοι είναι φυτεμένοι με χαλέπια πεύκη σε πυκνό φυτευτικό σύνδεσμο δίνοντας αίσθηση δασυλλίου Η αίσθηση αυτή θέλουμε να διατηρηθεί άρα προτείνεται η φύτευση μεσογειακών κωνοφόρων (χαλέπια πεύκη, κουκουναριά) με φυτευτικό σύνδεσμο 3Χ3. Σύνολο για τον διαθέσιμο χώρο 100 δένδρα.
περιοχή Δ. Η δενδροστοιχία με φοίνικες που πρέπει να αντικατασταθεί θα πρέπει να αποτελείται από φυτά που εμφανίζουν ομοιόμορφη εικόνα δημιουργούν σκίαση και είναι δενδρώδη. Προτείνεται η φύτευση ψευδοπιπεριάς. Σύνολο 250 φυτά
περιοχή Ε. Στο διάζωμα του δρόμου μπορούν να φυτευτούν δένδρα και ανάμεσά τους φυτά που εμφανίζουν ανθοφορία ώστε να δίνουν χρώμα και αίσθηση των εναλλαγών των εποχών. Σύνολο 50 φυτά.

Για όλες τις περιοχές θα ανοιχτούν λάκκοι από30Χ30εκ. έως 50Χ50εκ. ανάλογα με το μέγεθος του φυτού. Για το άνοιγμα των λάκκων θα χρησιμοποιηθούν μέλη του «ΠΕΡΙΒΟΣ», αλλά και εκσκαφτικό αυτοκινούμενο μηχάνημα. Το βάθος των λάκκων θα κυμαίνεται από 0,40-0,50 ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες. Κατά τη διάνοιξη των λάκκων το επιφανειακό χώμα θα φυλάσσεται στο πλάι του φυτού για να χρησιμοποιηθεί κατά τη φύτευση. Μετά την ολοκλήρωση της εργασίας θα διαμορφωθεί λάκκος για την συγκράτηση του νερού κατά το πότισμα.

Για την προστασία των φυτών θα τοποθετηθούν πάσσαλοι στήριξης.

ΦΥΤΕΥΣΗ


Κατά τη φύτευση τα φυτά θα τοποθετούνται κατακόρυφα μέσα στους λάκκους και αφού αφαιρεθεί ο φυτόσακος. Στον πυθμένα του λάκκου τοποθετείται επιφανειακό έδαφος που είχε φυλαχτεί στο πλάι του φυτού και συμπληρώνεται με το υπόλοιπο χώμα. Τέλος διαμορφώνεται ο λάκκος έτσι ώστε η τελική του επιφάνεια να βρίσκεται 5-10 εκ χαμηλότερα από την επιφάνεια του φυσικού εδάφους.

ΦΥΤΑ
Τα φυτά που θα χρησιμοποιηθούν θα είναι κυρίως μεσογειακά, απόλυτα προσαρμοσμένα στα συγκεκριμένα οικοσυστήματα. Στην πρώτη φάση δεν προβλέπονται ποώδη καλλωπιστικά φυτά τα οποία μπορούν να προστεθούν οποιαδήποτε στιγμή στο μέλλον. Πιο αναλυτικά θα φυτευτούν :
Δενδρώδη

Πεύκο
Κουκουναριά
Κυπαρίσσι
Χαρουπιά
Ελιά
Μουριά
Κουτσουπιά
Γαζία
Ψευτοπιπεριές
Φίκος
Μιμόζα
Γιακαράντα

Θαμνώδη

Πικροδάφνη
Δάφνη
Λεβάντα
Δενδρολίβανο
Αρμπαρόριζα
Μυρτιά
Πικροδάφνη

Τα συγκεκριμένα είδη εμφανίζουν μεγάλη αντοχή στην ξηρασία, στα φτωχά ασβεστολιθικά εδάφη, και όσα βρίσκονται πλησίον της ακτής έντονη αντοχή στα σταγονίδια της θάλασσας, ενώ παράλληλα διαμορφώνουν ένα φυσικό τοπίο, με ελάχιστες απαιτήσεις συντήρησης. Επίσης επιδρούν θετικά στην ορνιθοπανίδα και γενικότερα στην πανίδα της περιοχής, προσφέροντας τροφή και δυνατότητα φωλεοποίησης.
Οι διαστάσεις και η ηλικία των φυτών έχουν επιλεγεί, με κριτήριο την μέγιστη δυνατή προσαρμοστικότητα και την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των οικονομικών μας πόρων.

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ


Για τη συντήρηση προβλέπεται βοτάνισμα και σκάλισμα, τουλάχιστον δυο φορές την άνοιξη . Το έδαφος σκαλίζεται σε επιφάνεια 1τ.μ γύρω από το φυτό και σε βάθος 10εκ. , απομακρύνονται τα χόρτα, συμπληρώνεται χώμα αν έχει παρασυρθεί από τις βροχές και διαμορφώνεται ξανά ο λάκκος για να δέχεται το νερό του ποτίσματος ή της βροχής.
Η εργασία αυτή λόγω του ξηροθερμικού κλίματος, πρέπει να γίνεται νωρίς, όταν τα χόρτα έχουν εκβλαστήσει και βρίσκονται σε ύψος 10-15 εκ και πριν διαμορφώσουν καρπούς και αντλήσουν το διαθέσιμο νερό από το έδαφος των λάκκων.
Λίπανση προτείνεται να γίνει με μικτό λίπασμα 11-15-15. Η πρώτη λίπανση γίνεται με τη φύτευση ενώ η δεύτερη την άνοιξη του δεύτερου έτους με το σκάλισμα (100 gr λιπάσματος ανά φυτό.)
Τα δενδρύλλια θα ποτιστούν αμέσως μετά τη φύτευση καθώς και την πρώτη και τη δεύτερη θερινή περίοδο.
Συγκεκριμένα την πρώτη περίοδο προβλέπεται να γίνεται κάθε 7-8 μέρες και με ποσότητα 10-15lt ανά φορά. Κατά τη δεύτερη θερινή περίοδο τα ποτίσματα θα επαναλαμβάνονται κάθε 15 περίπου μέρες.

Σαλαμίνα Νοέμβριος 2014
                                                                                                              Ο συντάκτης
                                                                                                             Μάρκος Ακύλας
                                                                                                          Βιολόγος
 ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Ο ακριβής αριθμός των φυτών, οι ακριβείς θέσεις φύτευσης, οι χάρτες θέσεων καθώς και ο οικονομικός προϋπολογισμός θα ακολουθήσουν σε δεύτερη φάση της μελέτης.

                               Η Γραμματέας                                                                                       Ο Πρόεδρος
                              Κανάκη Μαίρη                                                                                    Μάρκος Ακύλας