Εκτεταμένο κυβερνητικό γιουρούσι στα δάση έναντι "οικονομικού ανταλλάγματος"

Σταυρογιάννη Λ.
 
Την αυθαίρετη αρπαγή και κακοποίηση δημοσίων δασικών εκτάσεων αλλά και αγροτικής γης δασικού χαρακτήρα (εποικιστικές εκτάσεις που συμπεριελήφθησαν στις απαλλοτριώσεις αγροκτημάτων για την αποκατάσταση ακτημόνων γεωργών και κτηνοτρόφων, κάποτε) με παράνομα κτίσματα επιχειρεί να νομιμοποιήσει η κυβέρνηση.
Αυτή τη φορά τη βρόμικη δουλειά ανέλαβε να διεκπεραιώσει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, επαναφέροντας διατάξεις, οι οποίες είχαν κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας στο παρελθόν και όχι το αρμόδιο ΥΠΕΚΑ κατά τον τίτλο του, παρ' ότι ο υπουργός θα καθορίσει τον τύπο του τίτλου κυριότητας για τους καταπατητές. Σύμφωνα με το άρθρο 29 του νομοσχεδίου, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή στις 31 Ιανουαρίου, υπό τον τίτλο "Διαχείριση και προστασία ακινήτων υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων - ρυθμίσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων και λοιπές διατάξεις" δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν προ του 1975 πριν τεθεί σε ισχύ το Σύνταγμα και άλλαξαν χρήση, μετατράπηκαν σε καλλιέργειες, οικόπεδα ή σε οικισμούς μπορούν να εξαγορασθούν μέχρι το τέλος του 2013. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται με απόφαση του υπουργού ΠΕΚΑ.


Το αίτημα εξαγοράς υποβάλλεται στις δασικές υπηρεσίες, οι οποίες εδώ και καιρό στενάζουν από την έλλειψη προσωπικού και στη συνέχεια εισηγούνται στην περιφέρεια που εκδίδει την απόφαση εξαγοράς. Η εκτεταμένη ανομία διαγράφεται εφόσον ο κάτοχος της έκτασης πληρώσει "το τίμημα εξαγοράς" και το "χρηματικό αντάλλαγμα" για τη νομιμοποίηση της αλλαγής χρήσης σε δημόσια αλλά και ιδιωτική δασική έκταση. Έως ότου εξοφληθούν και τα δύο δεν μπορεί να μεταβιβαστεί η έκταση, ενώ αν πληρωθούν ο γενικός γραμματέας της περιφέρειας, εκδίδει τίτλο κυριότητας, ο τύπος του οποίου καθορίζεται με απόφαση του ΥΠΕΚΑ. Το τίμημα εξαγοράς κατατίθεται στο Πράσινο ταμείο, ενώ αποκρύπτεται ότι έχει νομοθετηθεί το 95% των πόρων του να κατευθύνεται στη μαύρη τρύπα του προϋπολογισμού. Αλλά και το "χρηματικό αντάλλαγμα" επιχειρείται να καλυφθεί με συνταγματικό μανδύα.
Επαναλαμβάνεται η καραμέλα του περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Η αιτιολογική έκθεση είναι αποκαλυπτική "για την αναπλήρωση του φυσικού αγαθού του δάσους, που έχει απωλεσθεί το αντάλλαγμα θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο για την αναδάσωση εκτάσεων". Θεωρητικά η καταπάτηση και η νομιμοποίηση της αλλαγής χρήσης απαγορεύεται για εκτάσεις σε κυρωμένους δασικούς χάρτες, προστατευμένες περιοχές κ.λπ. Όμως οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες ανά την επικράτεια μετρώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, ενώ στην πλειοψηφία τους οι προστατευμένες περιοχές δεν έχουν καν οριοθετηθεί.
Το άρθρο 23 δίνει τη δυνατότητα να εξαγορασθεί παράνομα κατεχόμενο ακίνητο, πριν την 5.6.1993 με προθεσμία εξαγοράς έως 31.12.2003. Το τίμημα εξαγοράς "των κατεχόμενων ακινήτων ορίζεται στο ύψος της αντικειμενικής τους αξίας" ή της αγοραίας, όπου δεν υπάρχει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού. Βεβαίως εκτός από την έκταση νομιμοποιείται και το κτίσμα εντός αυτής.
Όταν από την 21η Σεπτεμβρίου μέχρι και την 13η Φεβρουαρίου έχουν δημοσιευτεί τρεις νόμοι του ΥΠΕΚΑ που περιλαμβάνουν ρυθμίσεις για την εκμετάλλευση της αυθαιρεσίας έναντι χρηματικού προστίμου και το νομοσχέδιο αυτό περιέχει συμπληρωματικές... διατάξεις. Ολόκληρο το άρθρο 27, με τον τίτλο "Νομιμοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων σε εξαγορασμένα ακίνητα" καθορίζει τις σχετικές διαδικασίες "για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που τα εξαγόρασαν από τις οικείες επιτροπές θεμάτων γης και επίλυσης διαφορών των περιφερειών της χώρας και έχουν ανεγείρει σε αυτές αυθαίρετο κτίσμα, καθώς και για αυτούς που τα νέμονται νόμιμα" και την καταβολή του ειδικού προστίμου. Οι ενδιαφερόμενοι καταθέτουν τα δικαιολογητικά στην αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία και όχι στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ όπως γίνεται για τα αυθαίρετα σε μη καταπατημένες εκτάσεις. Μάλιστα έως ότου εκδοθεί ο τίτλος κυριότητας δεν κατεδαφίζεται το αυθαίρετο και παγώνουν τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης.

ΣΤΕ: Συνταγματική απόκλιση
Πάντως, σε κάθε περίπτωση ισχύει το Σύνταγμα και οι προστατευτικές διατάξεις του έτσι όπως έχουν εξειδικευτεί από την πλούσια νομολογία του ΣτΕ . Πρόσφατα το τέταρτο τμήμα του ανωτάτου Δικαστηρίου στην 142/2012 απόφασή του με αφορμή εξαγορά εποικιστικής έκτασης στον Χορτιάτη βάσει του νόμου 3147/2003, έκρινε ότι "η εκποίηση χωρίς δημοπρασία των δημοσίων εποικιστικών εκτάσεων σε πρόσωπα που τις κατέλαβαν αυθαίρετα συνιστά απόκλιση από τις συνταγματικές αρχές του κράτους δικαίου και της ισότητας των πολιτών έναντι του νόμου αλλά και τις αρχές προστασίας του περιβάλλοντος. Η επιλογή του μέσου δεν δικαιολογείται χάριν της λυσιτελούς εξυπηρέτησης του επιδιωκόμενου σκοπού".
Επαναλαμβάνει δε ότι δεν συνιστά συνταγματικώς ανεκτή ρύθμιση διότι περιορίζεται στην αποδοχή πραγματικών καταστάσεων που δημιουργήθηκαν παρανόμως από ιδιώτες και αποβλέπει προέχοντος στην εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων, παραπέμποντας σε αποφάσεις της Ολομέλειας του 2009.

Σχόλια